ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال نوعی دارایی رمزنگاری شده دیجیتال یا مجازی است که هرگونه کلاهبرداری و تقلب در تراکنش های آن غیرممکن است. غالب ارزهای دیجیتال بر پایه فناوری بلاک چین (Blockchain) و بصورت شبکه های غیر متمرکز ایجاد شده اند. ارزهای دیجیتال معمولاً توسط هیچ مرجع قانونی صادر نشده و توسط هیچ تنظیم کننده مرکزی مورد دستکاری قرار نمی‌گیرد و این عدم دخالت دولت ها در تراکنش های شبکه بلاک چین از ویژگی های بارز رمز ارزها است.
دو اصطلاح بسیار رایجی که اگر قصد سرمایه گذاری در این بازار را داشته باشید، حتما خواهید شنید کوین و توکن هستند. هریک از این دو عبارت مفهوم متفاوتی دارند و به دسته خاصی از ارزها اطلاق می‌شوند. در ادامه تعریف مختصری از آن ها ارائه می‌دهیم.
ارز دیجیتال یا همچنین به آن ارزهای رمزنگاری شده، ارزهای دیجیتال یا ارزهای مبتنی بر بلاکچین اطلاق می‌شوند، یک نوع ارز الکترونیکی است که بر اساس تکنولوژی بلاکچین ساخته شده است. بلاکچین یک سیستم غیرمتمرکز است که امکان ثبت تراکنش‌ها و انتقال دارایی‌ها را بدون نیاز به واسطه‌های مالی یا مدیریت متمرکز فراهم می‌کند.
ارزهای دیجیتال از طریق الگوریتم‌های رمزنگاری برای امنیت و اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. این ارزها به صورت دیجیتال و آنلاین قابل معامله هستند و می‌توانند به عنوان واحد پولی برای خرید و فروش کالا و خدمات مورد استفاده قرار گیرند.
بیتکوین (Bitcoin)، اتریوم (Ethereum)، لایت‌کوین (Litecoin)، ریپل (Ripple) و بیتکوین کش (Bitcoin Cash) از جمله ارزهای دیجیتال معروف هستند، اما همچنین بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر نیز وجود دارند. ارزهای دیجیتال به عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری و همچنین یک وسیله پرداخت جدید و نوآورانه به شمار می‌روند. اما برای استفاده از این ارزها باید در خصوص ریسک‌ها و مزایا آن‌ها به دقت بررسی کرد و به قوانین و مقررات مربوطه پایبند باشید.
توکن چیست؟
مشابه کوین، توکن نیز نوعی دارایی دیجیتال است اما بر خلاف سکه تمایل دارد از بلاک چین ارزهای دیگر (سکه های دیگر) استفاده کند. Tokenها روی بلاک چین موجود ساخته می‌شوند. بطور مثال بیت کوین و اتریوم سکه هایی هستند که بلاک چین خود را دارند اما توکن های زیادی روی بستر آن ها ساخته شده است. از مطرح ترین توکن ها می‌توان به پلی‌گان (MATIC)، چین‌لینک (LINK) و یونی‌سواپ (UNI) اشاره کرد. شایان ذکر است که اکثر توکن ها بر بستر بلاک چین اتریوم ساخته می‌شوند.
کوین چیست؟
اصطلاح “کوین” به طور کلی به معنای “سکه” است ولی معمولا در بحث ارز دیجیتال به معنای “ارز دیجیتال” استفاده می‌شود. یکی از معروف‌ترین کوین‌ها، بیت کوین است که در سال ۲۰۰۹ به وسیله شخصی یا گروهی با نام “Satoshi Nakamoto” ساخته شد. بیت کوین به عنوان اولین ارز دیجیتالی که با استفاده از تکنولوژی بلاکچین ایجاد شده است، برای تبادل ارزی بدون نیاز به واسطه‌گری و با امنیت بالا استفاده می‌شود.
از مطرح ترین کوین ها می‌توان به بیت کوین (BTC)، لایت کوین (LTC) و اتریوم (ETH) اشاره کرد.
هدف اصلی از ایجاد بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ساخت یک ارز جهانی است که باعث کاهش هزینه‌های تراکنش، حفظ حریم خصوصی و کاهش هزینه‌های ارتباطی شود. امروزه، بیشتر ارزهای دیجیتال به عنوان ابزار سرمایه‌گذاری و کسب درآمد برای سرمایه‌گذاران استفاده می‌شوند. علاوه بر بیت کوین، ارزهای دیجیتال دیگری مانند اتریوم، ریپل، لایت کوین و بیت کوین کش از جمله ارزهای دیجیتال محبوب هستند.
مانند ارزهای دیگر، ارزهای دیجیتال نیز ارزش‌هایی دارند که می‌توانند تغییر کنند. قیمت هر کوین بر اساس عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌شود و معمولا به دلیل شرایط بازار، نوسانات قیمت قابل توجهی دارد. با این حال، برخی از کاربران ارزهای دیجیتال را به عنوان یک سرمایه‌گذاری محسوب می‌کنند که به دلیل افزایش قیمت این ارزها در چند سال اخیر.
ساتوشی ناکاموتو خالق بیت کوین
ساتوشی، نامی است که برای شخصیتی استفاده می‌شود که بنیانگذار ارز دیجیتال بیتکوین است. در سال 2008، یک نوشته با عنوان “بیتکوین: سیستم پول الکترونیکی جدید” توسط شخص یا افرادی با نام مستعار “ساتوشی ناکاموتو” منتشر شد که بعدها به عنوان خالق ارز دیجیتال بیتکوین شناخته شد.
به دلیل استفاده از نام مستعار “ساتوشی ناکاموتو” و عدم شناسایی واقعی او، هویت واقعی این شخص یا گروه افرادی که با نام “ساتوشی” شناخته می‌شوند هنوز معلوم نیست. با این حال، او توانسته است یکی از مهمترین اختراعات در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در قالب ارز دیجیتال بیتکوین به دنیا عرضه کند که به طور گسترده از آن به عنوان نخستین ارز دیجیتال جهان یاد می‌شود.
در هر صورت، نام ساتوشی به طور کلی به معنای خالق بیتکوین و مفهومی از نوآوری و طراحی سیستم‌های پرداخت الکترونیکی اشاره دارد.
دسته بندی انواع ارزهای دیجیتال
رمزارزها را می‌توان از جنبه های مختلفی تقسیم بندی کرد؛ بعنوان مثال از نظر نوع فناوری بلاک چین مورد استفاده برای ساخت، کاربردها، نحوه ارزش گذاری و بسیاری جنبه های دیگر؛ اما در این مقاله قصد داریم ارزهای دیجیتال را به ۱۳ دسته تقسیم کرده و هر گروه را با ذکر برخی از شناخته شده ترین ارزهای آن بصورت جداگانه معرفی کنیم.
گروه های ۱۳ گانه رمز ارزها عبارتند از:
- رمزارزهای کلاسیک
- رمز ارزهای برنامه ای (DApps)
- دارایی های دیجیتال کاربردپذیر
- ارزهای حوزه امور مالی غیر متمرکز (DeFi)
- ارز صرافی ها
- میم کوین یا ارزهای دیجیتال شوخی
- رمز ارزهای حوزه Metaverse و بازی
- ارزهای دیجیتالی دارای ارزش ثابت (Stablecoin)
- توکن غیرقابل معاوضه (Non-Fungible Token)
- ارزهای وب ۳ و خدمات آنلاین
- کوین های حریم خصوصی (Privacy Coins)
- توکن های بی هدف یا شت کوین
- ارزهای دیجیتال اینترنت اشیا
